Intensieve samenwerking leidt tot ingenieuze oplossing voor bouw woontoren Piekstraat

Afgewogen mix van tunnelbekisting, constructief steiger, gevelsteiger en constructief kopschot

Het eiland van Feijenoord, een gebied in Rotterdam-Zuid, is momenteel het toneel voor een hoogstandje in betonbouw. Op de kop van het eiland en omringd door water en industrie, wordt het project Piekstraat gerealiseerd. Op postzegelformaat verrijst een woontoren die opgebouwd lijkt te zijn uit vier gestapelde blokken. Naar alle zijden van het gebouw kragen de vier gestapelde volumes uit. Dat zorgt voor enorme bouwkundige, constructieve en logistieke uitdagingen. In nauwe samenwerking ontwikkelden Heijmans Utilitaire Woningbouw en Hendriks ingenieuze oplossingen.

Bouwlocatie met postzegelformaat

Piekstraat is de naam van de nieuwe, 73 meter hoge woontoren die in totaal 142 loftwoningen gaat tellen. De variëteit in woning is groot: maar liefst 6 verschillende types worden aangeboden; van Water-, Drive-in of Panoramaloft tot Sky-, Maas- en Atelierloft.  De komst van de woontoren luidt de ontwikkeling van het eiland van Feijenoord in. De locatie is in vele opzichten fantastisch: uitzicht over het water, zicht op de skyline en met de binnenstad binnen handbereik. Minder fantastisch maar in bouwkundig opzicht daardoor extra uitdagend is de grootte van de bouwplaats: die is nagenoeg zo groot als het grondoppervlak van de woontoren zelf. Aanvoer, afvoer en opslag van materieel zorgen daarmee voor een forse uitdaging; voor de opslag van materiaal moet zelfs gebruik worden gemaakt van een naastgelegen ponton. Bouwen op postzegelformaat in optima forma!

Tunnelgietbouw als bouwmethodiek

Hoe uitdagend de Piekstraat is, besef je pas echt als je op de bouwlocatie staat. De verschillende constructieve oplossingen om – ondanks alle uitkragingen – toch praktisch te kunnen bouwen, zijn indrukwekkend. Op de bouwlocatie ontmoeten we Werner Bruijns en Marco van den Burg van Heijmans Utilitaire Woningbouw. Als bouwmethodiek is gekozen voor tunnelgietbouw met een betonnen kern die in het werk wordt gestort. Omdat deze wanden ná het tunnelproces worden gerealiseerd is hier gekozen voor een lichte aluminium bekisting. “Het tunnelen biedt flexibiliteit voor de verschillende vormen van de woningen”, aldus Werner Bruijns. “De grote uitdaging zit ‘m in de uitkragingen. Die zorgen voor constructieve hoofdbrekens. Hendriks durfde die uitdaging aan. Hendriks bleek niet alleen het volste vertrouwen te hebben in de oplossing die we gezamenlijk ontwikkelden, maar toonde ook het lef om ermee aan de slag te gaan.”

Eenheid in verscheidenheid

Dat de uitdaging groot was, bleek wel uit het ontwikkeltraject. Marco van den Burg: “Ondanks de grote variëteit tussen de bouwvolumen en tussen de woningen, wilden we het geheel toch in één systeem proberen te krijgen. Eenheid in verscheidenheid, zou je kunnen zeggen. Uiteindelijk is dat ook gelukt, maar daar ging wel een periode van samenwerking en engineeringwerk aan vooraf door de specialisten van Heijmans en Hendriks.  Dankzij hun gezamenlijke engineering-inspanning kon dé ideale mix worden bereikt tussen tunnelbekisting, constructieve steiger, gevelsteiger en constructief kopschot.  Het resultaat is een woontoren waarvan het casco als het ware steigerloos wordt gebouwd.”

Kolossale opbouwconstructie

De constructieve basis voor de bouw van de woontoren wordt gevormd door een opbouwconstructie die als een tafel aan de gevel van het gebouw hangt. Werner Bruijns:
“De combinatie van constructieve steiger en constructief kopschot is nodig om de uitkragingen te kunnen realiseren. De kolossale steiger- en kopschotconstructie wordt gesteund door jukken die de optredende belasting afdragen naar het lager gelegen deel. De reusachtige opbouwconstructie wordt gedurende de bouw twee keer omgezet voor het realiseren van de hoger gelegen uitkragingen. Voor het omzetten van de constructie heeft Hendriks een team van specialisten klaar staan.”

Veilig verplaatsen gevelsteigers

Vanaf de constructieve steiger wordt gewerkt met gevelsteigers die met de bouw naar boven gaan. “Voor verplaatsing van de steigers wordt gebruik gemaakt van de bouwkraan en de dubbelwerkende hydraulische compensatiecilinder van Hendriks”, aldus Marco van den Burg. “Aan de onderzijde rusten de gevelsteigers op een ondersteuningshoeklijn. De compensatiecilinder zorgt ervoor dat de steiger hydraulisch los kan komen van het gebouw. Vervolgens kan de steiger in zijn geheel op betrouwbare afstand van de gevel omhoog worden gebracht.”

Direct geveldicht

Voor de bouw van de verdiepingen maakt Heijmans gebruik van 4 tunnels waarvan om en om 2 worden gebruikt om te storten en 2 om op te bouwen. De uitkragingen worden gerealiseerd met een halve tunnel die op de constructieve steiger wordt geplaatst. Voor maximale veiligheid worden de tunnels aan de waterzijde uitgereden. “Is de tunnel eruit, dan plaatsen we gelijk de gevel van houtskeletbouw met aluminium kozijnen en beglazing. Deze wordt in een latere fase nog afgewerkt met metalen geveldelen.”

Uitstekende samenwerking

Als we Marco en Werner vragen naar de samenwerking met Hendriks geven zij aan “Dit is een project waarvan het succes staat of valt met de samenwerking tussen de betrokken partijen en het optimaal gebruik van elkaars deskundigheid. We zijn vanaf het eerste begin met Hendriks aan het engineeren geweest om de uitdagingen van dit project op te lossen. Dat is voor een groot deel gelukt en is een compliment waard voor het complete bouwteam.”